ศาลเจ้าปีงเถ่ากงม่า ท่าดินแดง

2566-02-66

ศาลเจ้าปีงเถ่ากงม่า ท่าดินแดง ถือเป็น ศาสนสถานสำคัญที่เป็นศูนย์รวมความศรัทธา
อย่างยิ่งของชาวจีนในย่านท่าดินแดงและใกล้เคียง ประวัติความเป็นมาของศาลเจ้าแห่งนี้ได้รับการ เล่าสืบต่อกันมาจากผู้สูงอาย โดยย้อนเหตุการณ์ไป เกือบ ๘๐ ปีมาแล้ว ในตอนนั้นมีผู้นำชาวจีนกลุ่มหนึ่งในย่านท่าดินแดง ได้ไปอัญเชิญเฮียอิงและเฮียฮ่วย (ผงธูปและควันธูป) มาจากศาลเจ้าเก่า (ตัวปีงเถ่ากง ถนนทรงวาด โดยนำมาตั้งศาลเจ้าแห่งแรกไว้ที่บริเวณท่าดินแดงซอย ๘
ต่อมาเมื่อมีการปรับปรุงถนนท่าดินแดง บริเวณที่ตัดสู่แม่น้ำเจ้าพระยา มีการสร้างตึกแถว, เรือนแถวไม้ และอาคารตลาดในยุคแรกขึ้น ทำให้บริเวณใกล้เคียงที่ตั้งศาลปัจจุบันเป็นย่านการค้าที่ขยายตัว มีผู้คนผ่าน ไปมามากกว่า จึงมีการสร้างศาลเป็นการถาวรเมื่อ ๖๐ ปีมาแล้ว

ศาลเจ้าแห่งนี้ตั้งอยู่ริมถนนท่ดินแดงใกล้กับตลาด ภายในประดิษฐานเทพเจ้าที่สำคัญคือ ปีงเถ่ากง และปีงเถาม่า ซึ่งมีลักษณะคล้ายเทพารักษ์ที่ปกป้องคุ้มครองประจำถิ่น ชาวจีนนิยมสร้างศาลของท่านขึ้น บูชาเพราะถือเป็นเทพที่ใกล้ชิดกับการดำเนินชีวิตในแต่ละวันด้วย ตามย่านการค้า, ชุมชน, ตลาด หรือที่ใดที่ มีชาวจีนอยู่อาศัยรวมกลุ่มกันมักพบเห็นศาลของท่านเสมอ โดยจะเรียกชื่อศาลเจ้าว่า ปีงเถ่ากง ซึ่ง ถือเป็นนามตามตำแหน่งและต่อท้ายด้วยชื่อสถาน ที่หรือย่านที่ตั้งศาลท่านอยู่ เพราะถือว่าท่านจะ ดูแลแต่ละสถานที่เป็นเทพคนละองค์กัน สำหรับที่ศาลเจ้าปีงเถ่ากงม่าท่าดินแดงแห่งในครั้งแรกมีการอัญเชิญเทพปีงเถ่ากงมา ประดิษฐานเพียงองค์เดียว ต่อมาองค์ปึงเถ่ากงได้ ถูกโจรกรรมหายไป คณะกรรมการศาลเจ้าและผู้มีจิตศรัทธาจึงได้อัญเชิญองค์ปีงเถ่ากงองค์ใหม่มา ประดิษฐานในศาลเจ้าเพื่อเป็นศูนย์รวมจิตใจดังเดิม
จนกระทั่งเมื่อประมาณ ๓๐ กว่าปีที่ผ่านมา บุตรสาวของคณะกรรมการท่านหนึ่งได้นิมิตในฝัน
ว่าเทพปิ้งเถ่ากงต้องการให้อัญเชิญเทพปีงเถ่าม่า มาประดิษฐานในศาลด้วย คณะกรรมการจึงได้จัดสร้างองค์งเถ่าม่าขึ้นโดยใช้ร้านแกะสลักไม้มีฝีมือแถบพระโขนง เสร็จแล้วจึงมีการอัญเชิญองค์ปีง เถ่าม่ามาประดิษฐานในศาลเคียงคู่องค์ปีงเถ่ากง
นอกจากองค์ปิงเถ่ากงม่าที่ประดิษฐานเป็นประธานของศาลเจ้าแล้ว ภายในยังเป็นที่ประดิษฐานของเทพเจ้าไฉ่สิ่งเอี๊ย หรือเทพเจ้าแห่งโชคลาภ ตามความเชื่อชาวจีนอีกด้วย ซึ่งนับถือกันว่าเป็นองค์ไฉ่สิ่งเอี๊ยที่ ศักดิ์สิทธิ์มากองค์หนึ่ง และยังมี เทพบริวารกวนจิวหยี่กง ซึ่งถือเป็นผู้ช่วยขององค์ปีงเถ่ากงม่าในด้านต่าง ๆ ความศรัทธาของชาวจีนที่มีต่อศาลเจ้าแห่งนี้สะท้อนออกมาได้ถึงกิจกรรมต่าง ๆ ของชาวจีนในย่าน นี้ที่เกิดขึ้นในช่วงหลายสิบปีที่ผ่านมา ไม่ว่าจะเป็นการรวมกลุ่มกันจัดตั้งเป็นสมาคมฌาปนกิจสงเคราะห์ ท่าดินแดง ที่เป็นองค์ก์ร์ของชาวจีนในย่านท่า- ดินแดง เพื่อประกอบสาธารณกุศลต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นหน่วย กู้ภัย การช่วยเหลือศพไม่มีญาติ การให้ทุนการศึกษาเด็กนักเรียน สนับสนุนการสร้างโรงเรียน และอื่น ๆ รวม ถึงการร่วมมือกับส่วนราชการและองค์กรต่าง ๆ เพื่อประกอบกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม

ที่มา : สำนักงานเขตคลองสาน. (๒๕๕๔). ศาลเจ้าปีงเถ่ากงม่า ท่าดินแดง . ใน สมโภช ๑๐๐ ปี เขตคลองสาน. (น. ๘๒- ๘๓). ม.ป.พ.

application/pdf

tha

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

ศาลเจ้าปีงเถ่ากงม่า

ศาลเจ้า