เยือนราชบุรีตามรอยบ้าน'ท่านช่วง บุนนาค'

บทความ

2565-12-9

จังหวัดราชบุรีอยู่ไม่ไกลจากกรุงเทพฯ ในช่วงวันหยุดยาว เป็นหนึ่งในตัวเลือกที่ดีเลยทีเดียวที่จะไปพักผ่อนหย่อนใจ เพราะนอกจากจะมีแหล่งท่องเที่ยวขึ้นชื่ออย่างตลาดน้ำดำเนินสะดวก ใกล้ชิดธรรมชาติที่อำเภอสวนผึ้ง แต่ในตัวเมืองราชบุรีก็มีแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจไม่น้อย บางสถานที่ไม่เคยรู้มาก่อนก็มี คราวนี้การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) พาไปรู้จักเมืองราชบุรีที่ได้ชื่อว่าเมืองโอ่งให้ดียิ่งขึ้น
ในเส้นทางท่องเที่ยวประวัติศาสตร์ ตามรอยสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) บุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ ผู้สำเร็จราชการแผ่นดินก่อนที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชย์ (พ.ศ.๒๔๑๑-๒๔๑๕) หลังจากที่ท่านสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ พ้นตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแผ่นดินแล้ว ท่านได้เข้ามาพำนักในบ้านที่จังหวัดราชบุรีและพัฒนาราชบุรีให้รุ่งเรือง นอกจากนี้เรายังได้ย้อนเวลากลับไปสมัยทวารวดี เมืองโบราณต้นกำเนิดศิลปะอันงดงามอีกด้วย
ล้อหมุนออกจากกรุงเทพฯ ตั้งแต่เช้าเพื่อเลี่ยงการจราจรที่ติดขัด มุ่งหน้าสู่ จ.ราชบุรี เริ่มจุดหมายแรกที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติราชบุรี อาคารสีชมพูเด่นตระหง่าน สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๖ เป็นศาลากลางจังหวัด และมีการบูรณะในปี พ.ศ.๒๕๓๔ ได้จัดให้เป็นพิพิธภัณฑ์จัดแสดงที่มาของ จ.ราชบุรี โดยด้านในแบ่งเป็น ๕ ห้อง ได้แก่ ห้องสภาพภูมิศาสตร์และธรรมชาติวิทยาของ จ.ราชบุรี ห้องถัดมาคือ ก่อนประวัติศาสตร์และโบราณคดีราชบุรี ตั้งแต่สมัยทวารวดี ไม่ว่าจะเป็นเครื่องประดับ เครื่องใช้ ภาชนะดินเผา โครงกระดูกมนุษย์จริง เศียรพระพุทธรูปศิลา ผอบทองคำที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ อัฐิธาตุ ๕ องค์ ที่พบบริเวณโบราณสถานหมายเลข ๑ ตำบลคูบัว ซึ่งเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย
ราชบุรียังได้รับอิทธิพลวัฒนธรรมเขมร ซึ่งในห้องจัดแสดงมีหลักฐานแสดงให้เห็นคือ ซุ้มพระพุทธรูปบนกำแพงแลง วัดมหาธาตุ รูปปูนปั้นพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวรเปล่งรัศมี ซึ่งพบเพียงร่างท่อนกลาง ในสมัยอยุธยามีหลักฐานชิ้นสำคัญคือ ส่วนองค์พระพุทธรูปหินทราย ใบเสมาหินทราย พระพุทธรูปทรงเครื่องปางมารวิชัย ถัดมายังห้องเผ่าชนชาติพันธุ์วิทยา ที่มีเครื่องใช้ เครื่องนุ่งห่ม วิถีชีวิต ไม่ว่าจะเป็นชาวไทยภาคกลาง ไทยเชื้อสายจีน ไทยวน ไทยมอญ ไทยกะเหรี่ยง ไทยลาวโซ่ง ไทยลาวเวียง และชาวไทยเขมรลาวเดิม เรายังได้เห็นพระแสงราชศัสตราประจำมณฑลราชบุรี ที่รัชกาลที่ ๖ พระราชทาน ส่วนห้องมรดกดีเด่น จะเล่าเรื่องประเพณีวัฒนธรรม แหล่งท่องเที่ยว และบุคคลสำคัญ ห้องสุดท้ายเป็นการจัดแสดงพระราชกรณียกิจของรัชกาลที่ ๙ ที่ทรงมีต่อจังหวัดราชบุรี
บริเวณพื้นที่นี้จะเห็นว่ามีบ้านสีเหลือง ๒ ชั้นตั้งอยู่ ปัจจุบันคือที่ทำการพิพิธภัณฑ์ฯ แต่ในอดีตนั้นคือทำเนียบ หรือบ้านพักในช่วงบั้นปลายชีวิตของท่านช่วง บุนนาค หลังพ้นจากการเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน รูปแบบบ้านเป็นสถาปัตยกรรมในยุคโคโลเนียล เนื่องจากในช่วงนั้นเป็นยุคล่าอาณานิคม ศิลปะในการสร้างบ้านจึงมีการผสมผสานความเป็นยุโรปตะวันตกกับตะวันออก ด้านล่างเป็นใต้ถุนสูง โดดเด่นด้วยสีเหลืองมัสตาร์ด ซึ่งไฮไลต์ของบ้านหลังนี้คือป้ายสถิตดวงวิญญาณของท่านช่วง และบรรพบุรุษเชื้อสายตระกูลของท่าน รวมทั้งอัฐิของท่านก็ได้เชิญจากวัดบุปผารามวรวิหาร ซึ่งเป็นวัดประจำตระกูลมาไว้ที่นี่

ที่มา : เยือนราชบุรีตามรอยบ้าน'ท่านช่วง บุนนาค'. (๒๕๖๕,๗ พฤษภาคม). ไทยโพสต์, ๘.

application/pdf

tha

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค)

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติราชบุรี

วัดศรีสุริยวงศารามวรวิหาร