ตามรอยมุสลิมฝั่งธนมองผ่านสถาปัตยกรรมและชุมชน 3 กะดี

บทความ

ชาธิป สุวรรณทอง

2565-11-9

จากคลองบางกอกใหญ่แยกจากแม่น้ำเจ้าพระยาทางฝั่งขวาของป้อมวิไชยประสิทธิ์ ไปสิ้นสุดที่คลองมอญ ตรงข้ามปากคลองชักพระ ถือเป็นเส้นทางสัญจรทางน้ำที่สำคัญในฝั่งธนบุรี มีศาสนสถานตั้งอยู่อย่างหนาแน่นทั้งสองฝั่ง ทั้งพุทธ คริสต์ และศาสนาอิสลาม แสดงถึงการก่อตั้งชุมชนต่อเนื่องมาตั้งแต่สมัยอยุธยา ธนบุรี และรัตนโกสินทร์ โครงการพิทักษ์มรดกสยาม โดยสยามสมาคมในพระบรมราชูปถัมภ์ รายการศึกษาสัญจร“สามกะดี สามสมัยในธนบุรี” เพื่อศึกษาร่องรอยประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมในพื้นที่บางกอกใหญ่ โดยมองผ่าน "กะดี" หรือ "กุฎี" ซึ่งมาจากรากศัพท์ภาษาเปอร์เซียที่หมายถึง “โรงประชุมทำลัทธิพิธีฝ่ายศาสนาอิสลาม”

"คำว่า กะดี-กะฏี-กะฎิ ปัจจุบันเราจะใช้เรือนที่อยู่ของสงฆ์เป็นส่วนใหญ่ แต่ก็ถูกใช้เรียกโรงประกอบพิธีกรรมศาสนาอิสลามด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะสถานที่โรงประกอบพิธีกรรมศาสนาอิสลามนิกายเจ้าเซ็น คำนี้หายไปเมื่อมี พ.ร.บ.มัสยิดอิสลามเกิดขึ้นมา ทำให้ชื่อที่ถูกเรียกว่ากะดีซึ่งเคยมีอยู่เป็นสิบแห่งถูกปรับไปโดยใช้คำว่ามัสยิดเข้ามาแทน วัฒนธรรมคำว่ากะดีจึงเกือบจะสูญไป" ธีรนันท์ ช่วงพิชิต นักวิชาการแห่งศูนย์ข้อมูลประวัติศาสตร์ชุมชนธนบุรี ระบุ

ที่มา : ชาธิป สุวรรณทอง. (16 กุมภาพันธ์ 2555). ตามรอยมุสลิมฝั่งธนมองผ่านสถาปัตยกรรมและชุมชน 3 กะดี. กรุงเทพธุรกิจ, 1,8.

application/pdf

tha

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

มัสยิดต้นสน

กุฎีใหญ่

ศาสนาอิสลาม

สถาปัตยกรรมพื้นถิ่น